Sanne Eijkelestam
Vandaag, 06:00 • 3 minuten leestijd
Provincie Utrecht - Er moeten nog veel strengere regels voor fatbikes komen, vindt Veilig Verkeer Nederland. Een petitie met een oproep aan de politiek voor onder andere het instellen van een leeftijdsgrens gaat de organisatie niet ver genoeg. VVN denkt eerder aan het verplichten van een rijbewijs voor fatbike bestuurders.
"Wij maken ons echt zorgen over dit voertuig. Voor de gebruikers, vaak kinderen van tien, elf of twaalf jaar, maar ook voor andere weggebruikers. Er zijn ook al verschillende heftige ongelukken geweest", zegt Willemijn Pomper, woordvoerder bij Veilig Verkeer Nederland in Amersfoort. Toch ondertekende de organisatie een petitie die de politiek oproept om iets te doen aan opgevoerde fatbikes niet.
Waarom ondertekenden jullie de petitie niet?
"Wij vinden het hartstikke goed dat de petitie aangeboden is, want ook wij denken dat de fatbike voor onveiligheid zorgt. De petitie richt zich met name op opvoeren en de minimumleeftijd. Daar staan wij achter maar wij denken dat er meer aan de hand is. Wij zijn niet overtuigd dat alleen dat het probleem gaat oplossen."
Wat is momenteel het probleem met fatbikes, waarom zorgt het voertuig voor onveilige situaties?
"Wij zien op straat dat fatbikes vaak te hard gaan en dat er met twee of drie personen op gereden wordt. Ze blijven vaak doorrijden zonder dat er getrapt wordt. De fatbike is vooral populair bij jongeren. Dat snappen we – ze zien er stoer uit, ze kunnen hard, je kunt er met meerderen op zitten. Maar kinderen zijn nog niet in staat zo'n voertuig te besturen, ze zijn nog te onervaren in het verkeer. Je gaat harder door de bochten, de remweg is langer, je moet sneller kunnen reageren en meer je aandacht hebben bij het verkeer."
Petitie fatbikes
Zo'n vijftig gemeenten en meerdere organisaties roepen via een petitie de Tweede Kamer op om iets te doen aan opgevoerde fatbikes. Amersfoort, De Ronde Venen, Houten, Soest en Utrecht ondertekenden de petitie.
Het aantal ongevallen met fatbikes nemen namelijk toe. In de eerste vier maanden van dit jaar waren het er 33. In 2023 waren het er 59, nog een jaar eerder waren het er zeven. Het gaat hier om ongevallen waarbij slachtoffers op de Spoedeisende Hulp belanden. Veel slachtoffers zijn kinderen. Ruim de helft van de slachtoffers dit jaar zijn kinderen tussen de 10 en 14 jaar.
De wethouders van onder meer Amersfoort en Amsterdam boden de petitie gisteren aan aan de Tweede Kamer. Ze willen graag een onderzoek naar de invoering van een minimumleeftijd voor de snelle fietsen en een verbod op de verkoop van opgevoerde fatbikes. Een meerderheid van de Tweede Kamer staat wel open voor een leeftijdsgrens, bleek na de overhandiging van de petitie.
Wat moet er volgens jullie nog meer gebeuren?
"Wij denken dat experts eens goed naar de techniek van een fatbike moeten kijken. Wat is het verschil met een elektrische fiets? Zit er iets in de techniek waardoor fatbikes makkelijker en harder blijven rijden zonder dat je trapt? Is het wel een veilig voertuig?
Nu valt het voertuig onder de e-bikes en hierdoor is het juridisch niet mogelijk om een leeftijdsgrens alleen voor de fatbike in te voeren. De speed pedelac is op een gegeven moment in een andere categorie geplaatst, waardoor er een rijbewijs en kentekenplaat nodig is. Wij vragen ons af of dat ook niet voor een fatbike kan."
Wij roepen ouders op: denk na voordat je een fatbike geeft
Zijn er nu dan geen regels voor fatbikes?
"Het wordt echt als een e-bike gezien en er gelden dus geen aanvullende regels, zoals een leeftijdsgrens of een helmplicht. Iets waar wij wel voor pleiten. We zien namelijk dat gebruikers anders met elektrische fietsen omgaan. Veel fatbikes rijden veel harder en dus is de impact van een ongeluk veel groter.
Officieel geldt er een opvoerverbod, dat betekent dat de maximumsnelheid 25 kilometer per uur is. Fatbikes die harder gaan, zijn illegaal en mogen niet de openbare weg op. Maar dat gebeurt wel vaak, dat zijn vaak goedkopere, geïmporteerde versies. Veel van die fatbikes zijn niet begrensd als je ze koopt. Je krijgt een code waarmee je de begrenzing erop kan zetten. Dat vind ik de omgekeerde wereld. Bestuurders weten goed hoe dat werkt, dus als er een politiecontrole komt begrenzen ze 'm. Dat kan makkelijker en snel. Dit is wel een verschil met het echt opvoeren."
Wat kun je doen om mensen meer bewust te maken van de risico's?
"Het zijn hele dure fietsen, dus je kunt je bijna niet voorstellen dat die jonge bestuurders zelf het geld bij elkaar hebben gespaard. Dus wij denken dat ouders het cadeau doen of mee betalen. Wij roepen ouders dan ook op: bedenk voordat je een fatbike geeft wát je je kind cadeau doet. Jonge kinderen zijn er nog niet aan toe zo'n voertuig te besturen."
